CON “ MA XÓ “” ĐẤT HÀ THÀNH

Hắn hoc cùng lớp nhưng khi vào Đại học hắn mới 17 tuổi, nên thuộc " típ"  trẻ con nhất hội. Những năm chiến tranh, không quân, hải quân Mỹ bắn phá miền Bắc, bom rơi, đạn réo như cơm bữa nên các trường Đại học đều chui sâu vào miền núi. Đang độ tuổi ăn, tuổi ngủ, giờ nhập trường ăn uống theo chế độ kham khổ, đời sống khó khăn, đói nên cánh sinh viên ở nhờ nhà dân bản cứ rỗi là những “ tên ” ở gần cụm lại với nhau để “ cải thiện đời sống” . Hắn ở cùng nhà với cô bạn học phổ thông người làng tôi nên tôi thường hay sang chơi nhà hai chị em hắn ở nhờ . Hắn thông minh, xếp nhóm học giỏi của khóa. Cánh tôi khi học Hóa đại cương chỉ “ nhìn ” thấy đám mây electron bùng nhùng còn hắn đã nhìn tận “ hột ” nhỏ xíu được bọc kín sau tầng tầng, lớp lớp te tua cấu thành nguyên tử. Mãn khóa, chúng tôi nhảy cẫng lên vì thoát cảnh ngô răng ngưa, bobo nhai mỏi cả hàm răng với món canh bí đỏ quanh năm “ toàn quốc”, còn hắn với một số ít bạn khác lại nhảy ra Hà thành tiếp tục học năm thứ 4. Tôi bặt tin hắn từ đó.

Ngày ấy, nhúm sinh viên mỗi khoa rất ít mà nhu cầu sử dụng nhân lực của các địa phương rất lớn nên khi ra trường mỗi tỉnh thành chỉ có một vài người cùng trường về nhận công việc, thậm chí có tỉnh chỉ có một người . Tôi và anh Nguyễn Hữu Bằng, quê Yên Thành bạn cùng khóa được phân công về một tỉnh miền Tây bắc dạy học. Cả hai là sinh viên mới ra trường, lại từ mảnh đất đầy khói lửa chiến tranh đến đây đều được tổ chức “ ưu tiên” về các trường học miền Tây của tỉnh miền Tây bắc ấy. ( Chắc thương chúng tôi nên họ cho hưởng không khí yên tĩnh ?! ) Nhờ có người nhà làm việc ở Bộ giáo dục nên bạn tôi chỉ công tác mấy năm là xin nhót về quê đất Yên Thành. Tôi thân cô thế cô ở lại mảnh đất khỉ ho cò gáy xa xôi này rồi bám rễ gây mầm mống giữa trùng điệp núi rừng Tây bắc và hầu như mù tịt thông tin về bè bạn.

Bẵng đi một dạo, khoảng hơn hai chục năm sau, khoảng vào năm 1991 đang ngồi xem tivi, tôi nghe phát thanh viên đọc tên hắn trong danh sách những phụ nữ được nhận giải thưởng Covalepskaia và phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình trực tiếp trao giải thưởng. Hắn đã là phó tiến sĩ- bây giờ là tiến sĩ và có nhiều công trình khoa học được áp dụng vào thực tế mang lại hiệu quả cho phát triển kinh tế của đất nước. Tôi dán mắt vào màn hình tivi đen trắng quan sát hai người phụ nữ lên nhận giải thưởng. Cả hai đều mặc bộ quần áo dài trắng nên không thể nhận ra hắn ngay và chỉ khi quan sát đôi mắt tôi mới phân biệt hắn với người phụ nữ kia. Đôi mắt hắn vẫn như xưa, ngời sáng, tinh anh và ẩn chứa nét tinh nghịch của tuổi trẻ. Tôi cũng thấy phấn khởi, tự hào cùng hắn và tất nhiên hôm sau phải đem khoe với an em cùng cơ quan nữa chứ. Thế là bản tin đài truyền hình cho tôi biết chắc chắn hắn đang sống và làm việc ở Hà Nội

Công việc cuốn hút cho đến ngày tôi về dự hội khoa Hóa trường Vinh, không gặp hắn nhưng ra về trong túi áo tôi chứa đầy số điện thoại, địa chỉ của bạn bè cùng lớp. Về cơ quan, lập tức tôi gọi điện thoại cho hắn cùng mọi người mà tôi có số máy. Riêng hắn tôi còn được cung cấp địa chỉ số nhà, tên phố ở Hà Nội nơi hắn sống. Thật đáng tiếc những năm cuối thập kỷ 80, tôi ở Hà Nội đến nửa năm, ngày nghỉ đạp xe khắp phố phường để giết thời gian lại không có thông tin về hắn . Những ngày ấy ai cũng đang bận rộn với công việc và đời sống còn khó khăn nên thỉnh thoảng dịp lễ tết mới ới cho nhau chúc tụng, thăm hỏi một câu và bấy giờ chỉ có điện thoại cố định nên có khi gọi mà chắc gì đã gặp được nhau .

Cuối thập kỷ 90, tôi lại bị triệu về Hà Nội hơn tháng để dự lớp bồi dưỡng chuyên môn. Lập tức tôi gọi điện báo tin và rủ anh bạn cùng đi tìm đến nhà hắn, anh bạn nhận lời nhưng khi biết tôi đến thăm bạn gái, anh ta lại ngoay ngoảy từ chối . Đến trước cổng Viện Lão khoa trung ương, tôi gọi điện để hắn ra đón, hắn hướng dẫn đường vào nhà tỉ mỉ và hứa đón tôi trên đường. Tôi đi theo lời hắn hướng dẫn mà không gặp hắn. Đi đi lại lại mấy lần vẫn không mò được đến nhà mà lúc này đã gần 9 giờ đêm. Tôi quay lại cổng Viện Lão khoa và gọi điện cho hắn bảo tìm mãi không thấy nhà. Hắn cũng bảo ra đón đi lại mấy vòng mà chẳng gặp rồi bảo tôi đứng chờ ở cổng viện, hắn sẽ ra đón ngay. Gặp nhau thì trời ơi, không thể tưởng tượng nổi, hóa ra hắn là “ con bé ” lũn cũn tóc ngang vai mà mấy lần tôi vừa gặp đi ngược chiều trên đường. Tôi không tưởng tượng nổi “ cô bé ”kia là người tôi đang tìm kiếm và là bạn đồng môn của tôi. Về đến nhà, chuyện trò thăm hỏi nhau vội vàng rồi tôi cáo từ vì quá giờ, cổng học viện nơi tôi đang ở sẽ đóng và bảo vệ lại hạch sách gây khó dễ. Chưa vào đến phòng ở, anh bạn tôi cười hỏi : Tưởng anh ở lại sáng mai mới về; sao bỏ bạn gái một mình mà về à ?

Tuy ở HN hơn tháng nhưng đến chủ nhật tuần cuối, trước lúc mãn khóa tôi mới trở lại cùng ăn cơm nhà bạn để rồi về cơ quan, lại vùi đầu vào việc chung, việc riêng, lại cuốn hút trong guồng quay cuồng của cuộc sống. May mắn cho tôi, do hẹn trước nên bạn tôi triệu tập được mấy bạn nữ cùng khoa trước giảng dạy khắp các tỉnh miền Bắc nay về nghỉ hưu cùng con cháu tại đất Hà thành. Cơm nước xong cả bọn rủ nhau thăm nhà số bạn bè hôm nay không có dịp đến nhà hắn. Lúc lên xe máy tôi đòi cầm lái. Hắn hỏi biết đường đi lối lại trong con hẻm không ? . Tôi chịu. Thế là đành ngồi sau xe cùng hắn. Xe nổ máy, hắn luồn lách qua những con hẻm rồi đột nhiên lại nhảy ra một đường lớn mà tôi biết. Lại rẽ phải, rẽ trái, lại chui vào hẻm, qua những đoạn đường chật hẹp mà tôi chưa biết đến bao giờ . Ngồi sau xe nhiều khi hồn chưa lên đến mây xanh nhưng thỉnh thoảng cũng thoát xác bay lên mấy chục thước thế mà tôi lại không dám ôm eo hắn. Mà vòng tay tôi có phải kém cỏi gì đâu. Tôi đã được nhiều phụ nữ khen : Vòng tay anh sao mà ấm thế ?!

Bẵng đi mấy năm, hắn đột nhiên điện thoại bảo ghé qua tỉnh tôi làm từ thiện. Hẹn đón hắn đến nhà hoặc cơ quan gặp nhau. Hắn khẳng định đó là điều tất nhiên. Tôi rỉ tai anh bạn thân cùng phòng có bạn gái cùng lớp ngày xưa đến thăm và nhờ anh tranh thủ mua tí quà làm kỉ niệm cho hắn. Anh bạn nhìn tôi cười dí dỏm. Hôm đó hắn cùng đoàn lên Phú Thọ. Tôi chờ hắn và thường xuyên liên lạc qua điện thoại nhưng đến tận cuối ngày hắn bảo lại là thông cảm cho hắn vì bận đi suốt ngày nên không ghé qua chỗ tôi được và giờ thì đang trên đường về HN. Định mở gói quà để tặng cho hắn do anh bạn mua ra xem, anh bạn tôi ngăn lại. Bạn tôi bảo tôi : Anh chưa trả tiền cho em, bây giờ không dùng đến, coi như của em, nhưng tôi dứt khoát không nghe. Mở hộp đựng quà thì trong đó có chiếc lược sừng và cái cặp tóc. Tôi tròn mắt rồi cười chửi bạn : Mày đểu. Bạn học cũ chứ đâu phải … May mà lần ấy tôi không gặp hắn không thì về Hà Nội, con hắn sẽ truy vấn mẹ chúng nó chứ chẳng nào tha !

Rồi đến thời kỳ công nghệ thông tin phát triển, điện thoại di động nhiều lên, chúng tôi liên hệ với nhau dễ dàng hơn. Ngày đi làm do tính tò mò , dù không phải việc nhưng tôi cũng tranh thủ ngồi lân la bên máy tính, nhờ thế về hưu tôi làm blog, facebook cho vui. Khi tôi hỏi hắn có chơi Fb không, hắn bảo chưa nghĩ đến. Tôi giục phải có. Thế là hắn có trang phây. Là người thông minh nên chỉ một thời gian ngắn hắn rất thành thạo các thao tác mà thầy ( chắc là con ) dạy hắn. Rồi hắn lập trang CƯU SV K5 để tập hợp thông tin, kết nối với bạn bè lớp Đại học sư phạm ngày xưa. Cứ vài ngày hắn lại lên phây báo tin bảo vừa phát hiện thêm một vài bạn bè cũ của chúng tôi, đứa ở tỉnh này, đứa ở tỉnh kia, số Dd và có trang Fb hay không. Một thời gian ngắn mà hắn đã tụ hội được mấy chục anh chị em ( nay đều tuổi cụ ) lại với nhau. Có cụ ngày lập trang chưa biết phây là gì, nay đã post ảnh , tin liên tục. Thật khoái . Nhờ hắn làm trung tâm mà bạn bè chúng tôi trước đây tưởng xa nhau vĩnh viễn nay gặp nhau là thực chứ chẳng phải là mơ. Cuộc gặp lịch sử là trở về Thạch Thành Thanh Hóa, nơi chất kết dính đầu tiên giữa chúng tôi được bắt đầu, với bao kỷ niệm đẹp đẽ , gian khổ của thời sinh viên sôi nổi không bao giờ phai mờ.

Sau cuộc gặp mặt lịch sử ấy ( rất đáng tiếc là tôi bị ốm mà không về cùng bè bạn được ) là những cuộc du hành khắp bốn phương của nhiều bạn bè thăm nhau. Với tôi kỷ niệm không bao giờ quên là hắn và vợ chồng Phương Anh - Vũ Mợi đã hai lần trèo đèo vượt dốc tới tận thâm sơn cùng cốc thăm gia đình vợ chồng tôi đặc biệt chuyến đi có anh Đậu Đình Nga từ thành phố Hồ Chí Minh và anh Lê Thanh Lưu xuất phát từ 2 giờ sáng đón xe từ Thanh Hóa để tận 23 giờ cùng ngày lại trở về Thanh Hóa. Riêng hắn, tôi không nhớ nổi đã đến được bao nhiêu địa chỉ để thăm các thầy giáo, cô giáo kính yêu của chúng tôi.Trong mấy tháng đầu năm lúc thì hắn ở Sài Gòn, lúc Hải Phòng, lúc ở miền trung với bạn bè nhiều lớp, nhiều cấp học khác nhau. Hắn quả thật như một con “ ma xó ” lúc ẩn lúc hiện không chỉ ở đất Hà thành mà hầu như khắp mọi miền đất nước.

Chắc chắn rằng với hắn còn nhiều điều đáng nhớ trong cánh bạn bè của chúng tôi. Tôi chỉ là hạt cát trong bao kỷ niệm lớn lao của hắn nên bài viết này có lẽ dành cho tôi chứ không phải cho hắn. Nhưng dù sao tôi cũng xin bày tỏ để những kỷ niệm thân yêu của chúng ta mãi ở trong nhau.

Con “ ma xó “ ấy sống ở Hà Nội nên tôi gọi nó là “ Ma xó đất Hà thành ”.

“ Ma xó đất Hà thành” có tên họ hẳn hoi, đó là BÙI HUÊ CẦU thân yêu của chúng ta các bạn CỰU SV K5 ạ .
Tháng 6-2017